کهنترین اثری که در تهران پیدا شد
تاریخ انتشار: ۱۴ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۲۵۳۸۰
باستانشناسان در دهه ۷۰ در تهران، دستافزار سنگی را پیدا کردند که قدمت آن ۵۰ تا ۶۰ هزار سال تخمین زده شده که در حقیقت، یک رندۀ سنگی است.
به گزارش ایسنا، صادق ملک شهمیرزادی ـ باستانشناسی که این کهناثر را یافته است، در مقالهای، جزئیات و محل این کشف را اینگونه تشریح کرده است: «سرزمین تهران از نظر جغرافیایی طبیعی و باستانشناسی به مثلثی اطلاق میشود که ضلع شمالی آن را بخشی از سلسله جبال البرز و دو ضلع دیگر آن را رودخانههای کرج و جاجرود تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جلگه وسیع و آبرفتی ورامین، که بخش وسیعی از این مثلث را تشکیل میدهد، خود مخروط افکنه رودخانه جاجرود است. در جنوب غربی این جلگه، شاخههای پایانی رودخانههای کرج و جاجرود و رودخانه دیگری که از غرب وارد منطقه میشود و «رودشور» نام دارد، بههم میپیوندند و از طریق «حوضه مسیله» وارد دریاچه نمک مسیله میشوند.
حوضه مسیله که در جنوب شهر تهران قرار گرفته، خود بخشی از کویر بزرگی است که قسمت اعظم غرب و شمال غربی فلات مرکزی ایران را تشکیل داده است. حوضه مسیله به صورت چهارضلعی نامنظمی است که بخش شمال شرقی کویر را اشغال کرده و به وسیله رشته کوههای دوازده امام و سیاه کوه از بقیه کویر جدا شده است و عمیقترین جای آن «دریای مسیله» یا «دریای نمک» نام دارد.
جهت جریان شاخههای رودخانههای جاجرود و کرج از شمال غربی به جنوب شرقی و در راستای گسلهای دوازده امام است. در جنوب شرقی دوازده امام، ارتفاعات سیاه کوه قرار دارد که از همه بلندیهای اطراف «دریای نمک» معروفتر است و بلندترین نقطه آن ۲۱۱۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است.
در دامنههای شمالی سیاه کوه، چشمۀ آبی به نام «چشمه شاه» وجود دارد که آب آن کم و تلخ، ولی قابل شرب است و دامداران از آن برای دامهای خود استفاده میکنند. در عصر صفوی آب این چشمه در مسیری به طول تقریبی ۸ کیلومتر از طریق ناودانهای سنگین زمینی به بنایی که «حرمسرا» نامیده میشد و نزدیک کاروانسراهای «قصر بهرام» و «عینالرشید» واقع شده است، هدایت میشد. در زمستانها قسمتهای بالایی سیاه کوه به دلیل ارتفاع قابل توجه آن از برف پوشیده میشود و ذوب برفها سبب جمع شدن آب در چالههای کوه تا ماههای دوم و سوم بهار میشود. دامداران مجاز امروزی از این آبها برای احشام خود استفاده میکنند.
به این ترتیب منطقه مورد بحث از نظر جغرافیایی طبیعی به گونهای است که در فصل بهار پیش از فصول دیگر سال شرایط زیستمحیطی مناسبی دارد. امروزه سازمان محیط زیست کشور این منطقه را حفاظتشده اعلام کرده و به صورت پارک ملی درآورده است، در نتیجه دامداران دیگر مانند گذشته بیرویه رمههای خود را برای چرا به آن وارد نمیکنند و انواع حیوانات سمدار و گربهسانان آزادانه در آن به سر میبرند. پوشش گیاهی این منطقه نیز به دلیل حفاظت آن بیشتر شده است و در فصل بهار، علفزارهای پراکنده در آن فراوان میشود. به نظر میرسد در دوران پارینهسنگی میانه، یعنی حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار سال پیش، این منطقه از نظر تأمین نیازهای غذایی گروههای جمعآورنده غذا و شکارورز دارای آمادگی کافی بود.
در همین منطقه بود که کهنترین اثر تاریخی منسوب به تهران کشف شد. در آبانماه سال ۱۳۷۲ که برای بازبینی بخشی از مسیر جاده ابریشم این منطقه بازدید شد یک دستافزار سنگی به دست آمد، که از نوع رندههای سنگی مشخصۀ نوع «موسترین» بود و قدمت آن حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار سال پیش تخمین زده شد. این رنده از تراشه ضخیم سنگ «ریولیت» ساخته شده و طول آن ۱۲.۳، عرض آن ۸.۲ و ضخامت آن ۴ سانتیمتر و وزن آن ۳۰۰ گرم است.
این رنده سنگی در حوضه مسیله و در حوالی محلی که رشته کوه دوازده امام به سیاه کوه نزدیک میشود، پیدا شده است. در یک لبه این رنده هنوز آثار روتوش قدیمی قابل مشاهده است و به نظر میرسد پس از آنکه این لبه تیزی خود را در نتیجه استفاده زیاد از دست داده، لبه دیگر آن را برای ایجاد لبهای تیز با روتوشهای اولیه پیراستهاند تا بعداً با ایجاد روتوشهای نهایی از آن رنده جدیدی بسازند، ولی از آنجا که قسمت زیر روتوشهای اولیه کمی تو رفته و فاقد استحکام لازم بوده و دیگر امکان استفاده مجدد نداشته آن را به صورتی که یافته شده است رها کردهاند.
پیش از پیدا شدن این اثر در سال ۱۹۵۵ میلادی (۱۳۳۴ شمسی) آقای «ریبن» گزارش داده بود که در حوالی تهران نمونهای از دستافزار سنگی نوع موسترین یافته است که اولاً محل دقیق آن معلوم و مشخص نیست و ثانیاً دلیل انتساب آن به دوران پارینهسنگی میانه نیز ارائه نشده است.
اکنون با پیدا شدن این رنده سنگی مشخصۀ دوره پارینه سنگی میانه در سرزمین تهران در حوضه مسیله در منطقهای واقع در حوالی رشته کوه دوازده امام به سیاه کوه از یک طرف و دریای نمک یا مسیله از طرف دیگر میتوان با اطمینان بیشتری اظهار کرد این منطقه در این دوره، یعنی در حدود ۵۰ هزار سال پیش خالی از سکنه نبوده است. با بررسی گمانههای بیشتر و منظم و پیگیری باستانشناسی در منطقهای که میتوان آن را «سرزمین تهران» نامید، پیوند کانونهای تمدنی و استمرار ادوار متفاوت فرهنگی از آن زمان تاکنون قابل مطالعه و بررسی است.»
روانشاد صادق ملک شهمیرزادی که این گزارش او در کتاب «رویدادها و یادمانهای تاریخی تهران» منتشر شده، گفته است: «این رنده سنگی برای حفاظت و نگهداری طی یک صورت جلسه رسمی که در ۲۰ اردیبهشتماه سال ۱۳۷۳ شمسی تنظیم شد رسما به سازمان وقت میراث فرهنگی تحویل شد.» این اثر اکنون در موزه ملی ایران نگهداری میشود.
در تقسیمات کشور، محلی که این دستافزار از آن کشف شده، درحال حاضر حوزه تهران محسوب نمیشود و در محدوده کنونی استان سمنان است، اما در گذشته عنوان «سرزمین تهران» را داشته و از این دستافزار نیز به عنوان کهنترین اثر تهران یاد میشود.
افزون بر این، سابقه تمدنی تهران به دنبال کشف گورستان عصر آهن در تپه قیطریه به حدود سههزار سال پیش میرسد. در سالهای واپسین نیز، کشف اسکلت بانوی هفتهزار ساله در خیابان مولوی پیشینه تهران را عقبتر بُرده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: تهران روز تهران قدمت تهران باستان شناسي قدیمی ترین اثر تهران باستان شناسي محمود بصیری یون فوسه شهريار کشاورزی پرويز پرستويي فارس تخريب محمود بصیری یون فوسه جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۳ سرزمین تهران هزار سال پیش دوازده امام دست افزار کهن ترین سیاه کوه پیدا شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۲۵۳۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تساوی تراکتور و استقلال درنیمه اول/نمایشی که اثری از فوتبال نداشت
به گزارش خبرنگار مهر، هفته بیست و پنجم رقابتهای فوتبال لیگ برتر امروز چهارشنبه با دیدار تیمهای تراکتور و استقلال از ساعت ۱۷ در ورزشگاه یادگار امام تبریز به قضاوت پیام حیدری پیگیری شد که نیمه اول این دیدار با تساوی بدون گل به پایان رسید.
ترکیب استقلال:
محمدرضا خالدآبادی، روزبه چشمی، ایمان سلیمی، محمدحسین مرادمند، صالح حردانی، ابوالفضل جلالی، زبیر نیک نفس، آرش رضاوند، جلالالدین ماشاریپوف، مهرداد محمدی و گوستاوو بلانکو.
ترکیب تراکتور:
حسین پورحمیدی، مهدی شیری، عارف آقاسی، شجاع خلیلزاده، محمد نادری، ریکاردو آلوز، سید مهدی حسینی، گوستاوو واگنین، مهدی هاشمنژاد، رحمان جعفری، ارسلان مطهری.
دلایل حساسیت بازی
دیدار دو تیم در شرایطی آغاز شد که استقلال صدرنشین بود و برای حفظ موقعیت خود نیاز به پیروزی داشت و تراکتور هم برای این که خود را به رده سوم نزدیکتر کند برای رسیدن به برد وارد زمین شد و کار را هم تهاجمی آغاز کرد تا شاید بتواند در همان دقایق ابتدایی دروازه حریف تهرانی خود را باز کند.
خطر اول را استقلال ایجاد کرد
در شرایطی که تراکتوریها برای رسیدن به گل عطش داشتند این استقلال بود که جدی ترین خطر را در دقیقه هشتم روی دروازه میزبان ایجاد کرد که ضربه محمدی از داخل محوطه جریمه را پورحمیدی دفع کرد تا این حمله بی ثمر بماند.
افت دو تیم و توپهای بی هدف
تا دقیقه ۳۰ بازی دو تیم افت محسوسی داشت و هر چند توپ در میانه میدان رد و بدل میشد اما اشتباهات بازیکنان دو تیم اجازه نمیداد که موقعیت جدی و خطرناکی روی دروازهها شکل بگیرد. هر دو تیم بی هدف و پراشتباه ظاهر شدند و اعضای کادر فنی هم در کنار زمین به اعتراض و ایجاد حاشیه مشغول بودند!
درگیریهای مبتیدیانه بازیکنان
بازیکنان دو تیم که در نیمه اول فوتبال سرد و کسل کنندهای را به نمایش گذاشتند در دقایق پایانی بیشتر به درگیری و ایجاد حاشیه پرداختند و با اقداماتی مبتدیانه و غیرحرفه ای فضای ورزشگاه را ملتهب کردند و با اشتباهات پرتعداد خود فقط توپ را به گردش در میآوردند و موقعیتی ایجاد نمیکردند تا در نهایت نیمه اول بدون گل به پایان برسد.
کد خبر 6094502